VỤ VIỆC GIÁO XỨ ĐÔNG YÊN – LIỆU CÓ PHẢI GẬY ÔNG ĐẬP LƯNG ÔNG

Giáo phận Vinh kể từ ngày Đức cha Nguyễn Thái Hợp về chăn dắt đàn chiên thay cho Đức cha Cao Đình Thuyên thì tình hình an ninh trật tự trong Giáo phận trở nên “sôi động” hẳn lên. Rất nhiều vụ việc phức tạp diễn ra như tại giáo xứ Cầu Rầm (Vinh), giáo xứ Mỹ Yên (huyện Nghi Lộc); giáo điểm Con Cuông (huyện Con Cuông, Nghệ An); giáo xứ Đông Yên (huyện Kỳ Anh, Hà Tĩnh); giáo xứ Xuân Kiều (Nghi Kiều - Nghi Lộc)… Không biết có phải do Đức cha làm chức vụ Chủ tịch Ủy ban Công lý và Hòa bình của Hội đồng Giám mục Việt Nam nên luôn chú ý đến việc “đòi công lý” của các con chiên của mình mà bất chấp các quy định của  chính quyền và của giáo hội hay không? Điển hình như vụ việc xảy ra ở giáo xứ Đông Yên (Kỳ Anh, Hà Tĩnh).

Trước hết, với mục đích phát triển kinh tế xã hội của địa phươg, tỉnh Hà Tĩnh đã thực hiện dự án xây dựng tổ hợp công nghiệp luyện gang thép và cảng nước sâu Sơn Dương (thuộc Khu kinh tế Vũng Áng, Kỳ Anh, Hà Tĩnh). Để thực hiện dự án này, chính quyền địa phương phải tiến hành tuyên truyền, vận động di dân trong khu vực dự án đến khu tái định cư mới. Nhưng vẫn còn khoảng 150 hộ giáo dân thuộc giáo xứ Đông Yên lại cố tình cản trở chủ chương đó với lý do “đền bù không thỏa đáng” và có những hành động quá khích, bất chấp pháp luật. Đỉnh điểm của vụ việc ở giáo xứ này là việc giáo dân của giáo xứ đã vây bắt các cán bộ Công an thực thi công vụ và đề ra “yêu sách” với chính quyền mặc dù đã được các cấp chính kiên trì tuyên truyền, giải thích. Đây là những việc làm bất chấp pháp luật của Nhà nước và giáo lý của Giáo hội của các giáo dân giáo xứ Đông Mỹ.

Trước những hành vi bất chấp pháp luật bắt giữ cán bộ Công an đang thực thi nhiệm vụ trái pháp luật của đông đảo giáo dân giáo xứ Đông Yên, với mong muốn xử lý vụ việc một cách nhẹ nhàng, chính quyền tỉnh Hà Tĩnh, Thị xã Kỳ Anh, lực lượng Công an đã kiên trì sử dụng vai trò của số chức sắc tại giáo hạt Kỳ Anh, Tòa Giám mục Xã Đoài đóng tại huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An và thuyết phục giáo dân chấp hành pháp luật. Nhưng với lý do hợp lý là đi công việc tại Nghệ An, trong suốt quá trình đó linh mục quản xứ Đậu Thanh Minh đã để mặc cho đàn chiên mà mình chăn dắt thỏa thê làm những việc trái pháp luật mà không có động thái nào để ngăn cản, khuyên răn điều phải cho họ. Đây là điều đáng trách đối với linh mục quản xở Đậu Thanh Minh. Cũng đáng trách hơn đó là Đức cha Nguyễn Thái Hợp, là người phụ trách toàn giáo phận, Đức cha là người hiểu biết pháp luật, thông thạo đạo lý, giáo lý thế mà khi thấy việc làm của đàn chiên của mình “sa ngã” không hề khuyên can. Nhưng không, không những không giảng giải những điều Chúa dạy, cũng như tinh thần mục vụ của Thư chung 1980 mà lại có hướng lái câu chuyện sang chiều hướng tiêu cực theo kiểu “vừa đứng ngoài vừa chỉ đạo”: “Việc di dời các hộ dân, Đức Giám Mục một lần nữa tái khẳng định lập trường của lãnh đạo Giáo Phận là chuyện đó hoàn toàn thuộc quyền của các hộ dân, chấp nhận đến nơi tái định cư hay không họ phải tự mình quyết định. Phương án bồi thường, hỗ trợ di dời và tái định cư nằm trong sự thỏa thuận của từng hộ dân với các cấp chính quyền và nhà đầu tư, Tòa Giám Mục không can thiệp”.

“Chừng nào còn giáo dân Đông Yên chưa di dời thì nhà thờ còn được bảo vệ và bảo quản. Đây cũng là lập trường mà lãnh đạo Giáo Phận đã nhiều lần yêu cầu trước chính quyền địa phương.” Trong khi trước đó không lâu liên quan đến vụ việc này chính vị chủ chăn này đã kêu gọi bà con giáo dân Đông Yên bàn giao mặt bằng cho dự án để sống đời đạo được song hành tốt tươi trong cuộc gặp với Tổng giám mục Leopoldo Girreli – Đại diện không thường trú Tòa thánh Vatican tại Việt Nam. Rõ ràng ở đây đã có một sự lật lọng, cố tình đẩy trách nhiệm, đổ lỗi cho chính quyền từ các vị chức sắc bề trên tại Tòa Giám mục giáo phận Vinh. Chính họ đã đứng ra đại diện cho các giáo dân thỏa thuận việc đền bù, tái định cư với chính quyền và nhận tiền đền bù thay người dân. Vậy nhưng, khi mọi sự đã hoàn tất, chính quyền đã thực hiện hết trách nhiệm của chính mình thì hà cớ gì phía giáo hội lại tỏ ra vô can khi xảy ra vấn đề? Thử hỏi với các “hành xử” của Đức cha như thế thì sớm muộn cũng sẽ có những hậu quả thích đáng.

Đúng vậy, có lẽ chính cái cách “hành xử” đó cũng như “kiểu chăn dắt” của Đức cha đã khiến cho các linh mục dưới quyền đã “lĩnh hội” một cách đầy đủ và không làm những việc đúng pháp luật, đúng với đạo lý và giáo lý. Nếu như, Đức cha làm đúng trách nhiệm của mình thì phải dạy cho con chiên của mình biết phải làm một công dân tốt, một giáo dân tốt như thế nào? Vì vậy, mới dẫn đến vụ việc xảy ra là ngay sau khi Đức cha quyết định thuyên chuyển linh mục quản xứ Đông Yên Đậu Thanh Minh vừa về quản xứ chưa tròn một năm đi nơi khác mục vụ (hôm 26/11) thì ngay ngày hôm sau hàng nghìn giáo dân giáo xứ Đông Yên ùn ùn kéo lên Tòa Giám mục Vinh để cầu cạnh vị chủ chăn của Giáo phận để nói lên nỗi lòng mong được Đức cha cho linh mục quản xứ Đậu Thanh Minh tiếp tục làm quản xứ Đông Yên. Nhưng cái cách mà các con chiên của Đức cha cầu cạnh cha thật không giống theo những gì Chúa dạy. Con chiên mà Đức cha nuôi dạy kiểu gì để đến nỗi không những không nghe lời Đức cha mà lại còn gây “sức ép” với lại chính vị chủ chăn. Lấy số đông giáo dân lặn lội đường xá xa xôi đến Tòa giám mục để đặt ra “yêu cầu” với Đức cha. Thậm chí lại còn có băng rôn khẩu hiệu như vụ gây rối với chính quyền dạo trước “Chúng con cần cha Đậu Thanh Minh”, “Xin Đức cha Phaolo để cha Anton Đậu Thanh Minh lại cho giáo xứ Đông Yên”?... Nhưng không thể chấp nhận được là hành động “Họ là chiên mà giám bao vây, giật áo Đức cha, gọi Đức cha là thằng, lớn tiếng dạy bảo Ngài về Luật của Giáo hội.”… Nhưng với thái độ kiên quyết của vị chủ chăn thì sau nhiều ngày năm lê la “bao vây” Tòa giám mục gây sức ép không ăn thua các con chiên giáo xứ Đông Yên đành phải ra về mà lòng nguôi.

Sự việc như thế cho thấy, cái cách “hành xử” với chính quyền của Đức cha cùng các linh mục dưới quyền qua vụ việc gây rối ở Mỹ Yên hôm nào cùng với kiểu “chăn dắt” giáo dân giáo xứ Đông Yên của các các vị chức sắc đó thì “kịch bản” lại có phần na ná cái vụ giáo dân giáo xứ Đông Yên đến Tòa giám mục gây sức ép với Đức cha hôm nay. Liệu có phải là “gậy ông đập lưng ông”?

Công Mẫn