CẢNH GIÁC VỚI VIỆN KHỔNG TỬ CỦA TRUNG QUỐC

Để nhằm  đạt được “giấc mộng Trung Hoa” về một đất nước phục hưng, Trung Quốc đang nổ lực tăng cường sức mạnh tổng hợp của đất nước, phát sức ảnh hưởng của mình tới các nước trong khu vực và thế giới. “Sức mạnh mềm” được xác định có vai trò quan trọng để phát huy sức mạnh tổng hợp đất nước và nâng cao vị thế quốc gia. Chính phủ Trung quốc nhận thức rằng “văn hóa” đóng một vai trò quan trọng trong việc tăng cường “sức mạnh mềm” và đã mạnh các hoạt động giao lưu văn hóa với các nước, xuất khẩu các sản phẩm văn hóa ra toàn thế giới và thành lập các Học viện Khổng Tử trên khắp thế giới.

Tính đến tháng 12/2014 đã có 475 Học viện Khổng Tử và 851 Lớp học Khổng được lập ra tại 126 quốc gia và vùng lãnh thổ trên phạm vi toàn cầu

Với số lượng đông đảo và quy mô rộng lớn Học viện Khổng Tử đã nhanh chóng tạo ra “cơn sốt” học tiếng Hán và tìm hiểu văn hóa Trung Hoa trên khắp các châu lục. Hoạt động của Học viện Khổng Tử ngoài mục đích phổ biến văn hóa thuần túy còn đóng vai trò như một chính sách ngoại giao “mềm dẻo”, từng bước nâng cao tầm ảnh hưởng của Trung Quốc tại quốc gia chủ nhà. Mặt khác, qua tìm hiểu được biết ngân sách của các Học viện Khổng Tử cũng được chỉ đạo bởi Hán Biện hay nói cách khác là của Chính phủ Trung Quốc. Tương tự, mặc dù công bố với thế giới rằng Học Viện Khổng Tử được thành lập là nhằm mục đích giao lưu văn hóa hai chiều chứ không phải truyền bá một chiều song nhìn vào những nhiệm vụ mà Học viện Khổng Tử thực hiện lại không thấy như vậy. Những tác động này giống như “mưa dầm thấm lâu”, tạo ra làn sóng không chỉ tìm hiểu về Trung Quốc, học tập Trung Quốc mà còn nói như người Trung Quốc và thậm chí nghĩ như người Trung Quốc. Các Học viện Khổng Tử tạo ra lo ngại về nguy cơ xâm lăng văn hóa và tuyên truyền hệ tư tưởng. Trung Quốc đã thông qua hệ thống Học viện Khổng Tử để giới thiệu văn hóa truyền thống của mình thì cũng có thể qua chính kênh này để thực hiện mục tiêu bành trướng văn hóa và chủ nghĩa Đại Hán ra toàn thế giới. Không ngoại trừ khả năng Chính phủ Trung Quốc sử dụng Học viện Khổng Tử làm “gián điệp văn hóa” bởi mỗi Viện được thành lập tại một nước sẽ mang theo nó rất nhiều tình nguyện viên đến làm việc và ngoài những công việc về văn hóa thuần túy, khó có thể khẳng định chắc chắn rằng họ không tham gia vào việc thu thập thông tin hay hoạt động tình báo với mục đích chính trị. Chính sự không minh bạch trong tổ chức quản lý các Học viện Khổng Tử của Trung Quốc đã khiến cho nhiều quốc gia trên thế giới từ chỗ “chào đón”  Học viện Khổng Tử vào nước mình như là “đại sứ học thuật” chuyển sang nghi ngại, thậm chí chấm dứt hợp tác với tổ chức này.

Việt Nam là nước chịu khá nhiều ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc nói chung và Khổng giáo nói riêng, việc Học viện Khổng Tử có mặt tại Việt Nam lẽ ra sẽ nhận được sự mong đợi và chào đón bởi đó là một kênh chính thức và thuận lợi cho việc học tiếng Hán và nghiên cứu Trung Quốc. Tuy nhiên, không loại trừ khả năng Trung Quốc sẽ đưa các vấn đề “nóng” như Trường Sa, Hoàng Sa vào bàn luận tại Viện Khổng Tử theo hướng có lợi cho họ. Và thậm chí nếu chỉ là quảng bá văn hóa Trung Hoa, Trung Quốc cũng vẫn có khả năng lồng vào đó tư tưởng của chủ nghĩa bành trướng Đại Hán. Vì vậy, chúng ta cần phải hết sức cảnh giác với khả năng Trung Quốc có thể thông qua Học viện Khổng Tử tuyên truyền sai lệch trong học viên Việt Nam hoặc tập hợp sinh viên, người lao động Trung Quốc tại Việt Nam để thực hiện các hoạt động biểu tình, chống phá Nhà nước ta và ngăn chặn các nguy cơ xâm phạm đến văn hóa, phong tục và an ninh quốc gia./.

Hoa Xuân@