TRUNG QUỐC NGHE NGÓNG CHUYẾN THĂM CHÂU Á CỦA BARACK OBAMA

Từ ngày 23/4/2014  Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ bắt đầu chuyến thăm 4 nước Châu Á đồng minh là Nhật Bản, Hàn Quốc, Malaysia và Philipines. Trạm dừng chân đầu tiên của ông Obama là nước Nhật, tiếp đến là Hàn Quốc, Maylaysia và cuối cùng là Philippines.

          Ông Obama đưa ra tuyên bố rằng chính sách ưu tiên hàng đầu của  Mỹ ở vùng Đông Á chính là sự đảm bảo hòa bình, ổn định trong khu vực. Điều này cũng đồng nghĩa với việc cần phải giảm bớt khả năng nảy sinh các xung đột quân sự giữa các nước trong khu vực. Có một điểm nhạy cảm là cả 4 quốc gia Châu Á mà Obama đến thăm đều ít nhiều có những tranh chấp về biển đảo với Trung Quốc. Bởi vậy, hơn bất cứ quốc gia nào Trung Quốc đang rất chú ý theo dõi những động thái chính trị trong chuyến thăm 4 nước Châu Á lần này của Tổng thống Obama.

          Quan hệ giữa Trung Quốc và Nhật ở Châu Á đang có những vấn đề căng thẳng xung quanh câu chuyện tranh chấp lãnh thổ liên quan đến quần đảo Điếu Ngư-Senkaku. Lúc này, chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Barack Obama tới Nhật có thể làm cho chính quyền Bắc Kinh phải nghe ngóngnhững động thái, cam kết giữa Mỹ và Nhật. Trung Quốc đang rất bối rối khi Mỹ chính thức phản đối tuyên bố của Trung Quốc về vùng nhận diện phòng không. Thực sự thì trong quan hệ giữa Nhật và Mỹ vẫn luôn có mối quan hệ liên minh và hợp tác trong vấn đề Mỹ sẽ đảm bảo an ninh cho nước Nhật trong trường hợp nước Nhật bị tấn công.

          Hiện nay, căng thẳng giữa Trung Quốc và Nhật Bản vẫn rất nóng xung quanh việc cả hai bên cùng đưa ra tuyên bố về chủ quyền đối với quần đảo Senkaku- Điếu Ngư ở vùng biển phía Đông của Trung Quốc. Vì vậy, bất cứ tuyên bố nào của Mỹ có xu hướng ủng hộ Nhật bản trong việc bảo vệ chủ quyền lãnh thổ có thể làm cho Trung Quốc ảnh hưởng đến quan hệ Mỹ - Trung Quốc. Tổng thống Obama đã thẳng thắng trả lời phỏng vấn với giới báo chí rằng: Mỹ sẽ phản đối bất cứ cố gắng nào nhằm ảnh hưởng tới chủ quyền lãnh thổ của Nhật Bản. Điều này đã được khẳng định trong Điều 5 của Hiệp ước Hợp tác An ninh giữa Mỹ và Nhật.Gần đây, những tuyên bố và phản ứng của Nhật đối với quyết tâm bảo vệ chủ quyền lãnh thổ của Nhật đối với quẩn đảo Senkaku-Điếu Ngư kiến cho Trung Quốc không thể làm ngơ. Nhật đã công bố đưa vào sử dụng mẫu xe bọc thép nội nước với công dụng có thể đánh chiếm lại các hòn đảo nếu bị tấn công. Lực lượng phòng không Nhật Bản còn công bố lắp đặt mới hệ thống ra da cảnh báo và triển khai đưa vào sử dụng các máy bay chiến đấu hiện đại để bảo vệ chủ quyền các đảo và vùng biển của Nhật.

          Khi Obama đến Hàn Quốc, chắc chắn ông cũng muốn khẳng định việc làm mát đi tình hình ở bán đảo Triều Tiên. Tuy nhiên, Hà Quốc và Mỹ cũng rất cứng rắn trong chính sách quân sự chống Triều Tiên thể hiện qua các chiến dịch tập trận chung gần đây. Với vấn đề Triều Tiên dường như Trung Quốc có thái độ rất khác Mỹ. Vì vậy Trung Quốc cũng sẽ rất quan tâm đến chính sách của Mỹ hợp tác với Hàn Quốc liên quan đến Triều Tiên.

          Đối với Philippines,  Mỹ đang phát triển quan hệ tăng cường an ninh gần gũi hơn với Philippines để bổ sung cho chiến lược tái cân bằng của Mỹ ở Châu Á Thái Bình Dương. Nhiều khả năng Mỹ và Philippines sẽ có nhiều thỏa thuận quan trọng, trong đó cho phép Mỹ được luân chuyển quân, tàu chiến tới Philippines để đảm bảo thỏa thuận an ninh giữa hai nước. Điểm nhạy cảm với với Trung Quốc là Philippines rất cứng rắn trong tranh chấp với Trung Quốc về vấn đề Biển Đông. Đồng thời, Mỹ đã từng thẳng thắn phán đối thái độ bá chủ của Trung Quốc trong tuyên bố đường lưỡi bò và các yêu sách ở Biển Đông có liên quan đến lợi ích của đồng minh Philippines của Mỹ ở Châu Á. Mỹ luôn tuyên bố rằng sẽ bảo vệ Philippines nếu bị Trung Quốc tấn công dựa trên cơ sở
Hiệp ước Phòng thủ chung mà Mỹ- Philippines hai nước đã ký kết từ ngày 30/8/1951.

          Chúng ta hãy chờ xem kết quả chuyến công du Châu Á của Barack Obama lần này. Sẽ là rất khó để Mỹ vẫn vừa cùng cố các quan hệ với Trung Quốc trong khi Mỹ thẳng thắn tuyên bố bảo vệ lợi ích của các nước đồng mình Châu Á nói trên có xung đột với Trung Quốc về vấn đề biển đảo.

Hoa Phượng @