QUY ĐỊNH CỦA LUẬT BIỂN VIỆT NAM VỀ NHỮNG NHÓM HÀNH VI NÀO BỊ NGHIÊM CẤM KHI HOẠT ĐỘNG TRONG VÙNG BIỂN VIỆT NAM

Luật biển Việt Nam

Trong nền kinh tế Việt Nam, kinh tế biển và các ngành liên quan đến biển đóng vai trò rất quan trọng, bởi lẽ Việt Nam là một quốc gia ven biển, có bờ biển dài hơn 3.200 km. Nhận thức sâu sắc về vai trò của việc bảo vệ chủ quyền và quyền chủ quyền trên biển, chúng ta không chỉ xác lập biên giới trên biển, mà vào năm 1994 chúng ta đã phê chuẩn và chính thức trở thành thành viên của Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982. Tuy nhiên, để vận dụng hiệu quả, nhất quán những nguyên tắc, quy định trong Công ước Luật Biển năm 1982, cũng như bảo vệ chủ quyền và quyền chủ quyền của Việt Nam trên lãnh thổ biển Việt Nam, một yêu cầu bức thiết là chúng ta cần xây dựng một bộ luật tổng quát về biển. Bên cạnh đó, các nước ven biển đều ban hành các luật về biển, luật về lãnh hải, vùng tiếp giáp lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa...  Xuất phát từ những thực tế trên, ngay từ ngày 23-6-1994, khi Quốc hội thông qua Nghị quyết về việc phê chuẩn Công ước Luật Biển năm 1982, đã nêu rõ "Quốc hội giao cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ nghiên cứu để có những sửa đổi, bổ sung cần thiết đối với các quy định liên quan của pháp luật quốc gia cho phù hợp với Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, bảo đảm lợi ích của Việt Nam". Thực hiện nghị quyết nêu trên của Quốc hội và để đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước, ngay từ năm 1998, việc xây dựng Luật Biển Việt Nam đã được đưa vào Chương trình xây dựng pháp luật của Quốc hội khóa X. Sau nhiều năm xây dựng, trải qua nhiều lần sửa đổi bổ sung, ngày 21-6-2012, Quốc hội đã thông qua Luật Biển Việt Nam với số phiếu tán thành gần như tuyệt đối (99,8%). Trong những quy định của Luật Biển Việt Nam, đáng chú ý nhất nhóm quy định về hành vi bị nghiêm cấm khi hoạt động trong vùng biển Việt Nam, bởi lẽ, đây là nhóm những quy định để Việt Nam chúng ta thể hiện chủ quyền và quyền chủ quyền đất nước.

Để tìm hiểu những nhóm hành vi bị nghiêm cấm khi hoạt động trong vùng biển Việt Nam, trước tiên ta cần phải hiểu vùng biểnViệt Nam là gì. Khoản 1 Điều 3 Luật biển Việt Nam 2012 đã đưa ra định nghĩa về vấn đề này, theo đó:

“Vùng biển Việt Nam bao gồm nội thủy, lãnh hải, vùng tiếp giáp lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa thuộc chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán quốc gia của Việt Nam, được xác định theo pháp luật Việt Nam, điều ước quốc tế về biên giới lãnh thổ mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên và phù hợp với Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982”.

Trên cơ sở xác định vùng biển Việt Nam nhằm tạo cơ sở pháp lý cho Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thực hiện chủ quyền và quyền chủ quyền như trên, pháp luật Việt Nam, mà cụ thể là Luật Biển Việt Nam 2012 cũng đưa ra những nhóm hành vi bị nghiêm cấm khi hoạt động trong vùng biển Việt Nam trong Chương II Vùng biển Việt Nam như sau:

Một là những hoạt động bị cấm liên quan đến đảo nhân tạo, thiết bị, công trình trên biển là: Không xây dựng đảo nhân tạo, thiết bị, công trình trên biển cũng như không thiết lập vành đai an toàn xung quanh đảo nhân tạo, thiết bị, công trình trên biển ở nơi có nguy cơ gây trở ngại cho việc sử dụng các đường hàng hải đã được thừa nhận là thiết yếu cho hàng hải quốc tế (Khoản 4 Điều 34 Luật biển Việt Nam 2012).

Hai là những hoạt động bị cấm liên quan đến việc giữ gìn, bảo vệ tài nguyên và môi trường biển gồm: Tàu thuyền, tổ chức, cá nhân không được thải, nhận chìm hay chôn lấp các loại chất thải công nghiệp, chất thải hạt nhân hoặc các loại chất thải độc hại khác trong vùng biển Việt Nam (Khoản 2 Điều 35 Luật biển Việt Nam 2012).

Ba là những hoạt động liên quan đến việc nghiên cứu khoa học biển là: Khi tiến hành hoạt động nghiên cứu khoa học trong vùng biển Việt Nam, tàu thuyền, tổ chức, cá nhân không được gây cản trở đối với các hoạt động hợp pháp trên biển theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật quốc tế có liên quan ( Điểm c Khoản 2 Điều 36 Luật biển Việt Nam 2012).

Bốn là những hoạt động bị cấm trong vùng đặt quyền kinh tế và thểm lục địa Việt Nam được quy định tại Điều 37 Luật biển Việt Nam 2012, theo đó, khi thực hiện quyền tự do hàng hải, tự do hàng không trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam, tổ chức, cá nhân không được tiến hành các hoạt động sau đây:

“1. Đe dọa chủ quyền, quốc phòng, an ninh của Việt Nam;

2. Khai thác trái phép tài nguyên sinh vật, đánh bắt hải sản trái phép;

3. Khai thác trái phép dòng chảy, năng lượng gió và tài nguyên phi sinh vật khác;

4. Xây dựng, lắp đặt, sử dụng trái phép các thiết bị, công trình nhân tạo;

5. Khoan, đào trái phép;

6. Tiến hành nghiên cứu khoa học trái phép;

7. Gây ô nhiễm môi trường biển;

8. Cướp biển, cướp có vũ trang;

9. Các hoạt động bất hợp pháp khác theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật quốc tế”.

Năm, những hoạt động tàng trữ, sử dụng, mua bán trái phép vũ khí, chất nổ, chất độc hại cũng bị cấm trong vùng biển Việt Nam theo quy định tại Điều 38 Luật biển Việt Nam 2012, theo đó: “Khi hoạt động trong vùng biển Việt Nam, tàu thuyền, tổ chức, cá nhân không được tàng trữ, sử dụng, mua bán trái phép vũ khí hoặc chất nổ, chất độc hại cũng như các loại phương tiện thiết bị khác có khả năng gây hại đối với người, tài nguyên và ô nhiễm môi trường biển”

          Sáu là những hoạt động mua bán người, mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép chất ma túy bị cấm trong vùng biển Việt Nam theo quy định tại Điều 39 Luật biển Việt Nam 2012, theo đó:

“1. Khi hoạt động trong vùng biển Việt Nam, tàu thuyền, tổ chức, cá nhân không được mua bán người, vận chuyển, tàng trữ, mua bán trái phép các chất ma túy.

2. Khi có căn cứ về việc tàu thuyền, tổ chức, cá nhân đang mua bán người hoặc vận chuyển, tàng trữ, mua bán trái phép các chất ma túy thì lực lượng tuần tra, kiểm soát trên biển của Việt Nam có quyền tiến hành khám xét, kiểm tra, bắt giữ, dẫn giải về các cảng, bến hay nơi trú đậu của Việt Nam hoặc dẫn giải, chuyển giao đến các cảng, bến hay nơi trú đậu của nước ngoài theo quy định của pháp luật Việt Nam hoặc điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên để xử lý”.

          Bảy là việc cấm hoạt động phát song trái phép được quy định tại tại Điều 39 Luật biển Việt Nam 2012, theo đó: “Khi hoạt động trong vùng biển Việt Nam, tàu thuyền, tổ chức, cá nhân không được phát sóng trái phép hoặc tuyên truyền, gây phương hại cho quốc phòng, an ninh của Việt Nam”.

          Trên đây là những quy định của pháp luật Việt Nam được nêu trong Luật biển Việt Nam về những nhóm hoạt động bị nghiêm cấm khi hoạt động trong vùng biển Việt Nam. Bên cạnh nội dung trên,  cũng cần phải tìm hiểu về những hành vi vi phạm khi hoạt động trong vùng biển Việt Nam trên thực tế.

Mặc dù pháp luật Việt Nam đã có những quy định rất rõ ràng về những hoạt động bị nghiêm cấm khi hoạt động trong vùng biển Việt Nam, tuy nhiên trên thực tế những hành vi vi phạm khi hoạt động trong vùng biển Việt Nam là rất nhiều. Trong 10 năm, từ năm 2003 đến năm 2013, trong công tác đấu tranh với các đối tượng vi phạm pháp luật, cơ quan chức năng đã: bắt giữ, xử lý 803 tàu, thuyền/7.332 người nước ngài vi phạm vùng biển Việt Nam; phát hiện, bắt xử lý 8.643 vụ/801 phương tiện/64.194 đối tượng trong nước.[1]

Trong đó, đáng chú ý là những hoạt động của phía Trung Quốc, Trung Quốc luôn có những hoạt động vi phạm nghiêm trọng đến chủ quyền và quyền của Việt Nam, có thể điểm ra một số hoạt động như sau: Một là, ngày 1-10-2012, Trung Quốc đã tổ chức lễ kéo cờ kỷ niệm Quốc khánh Trung Quốc tại đảo Phú Lâm, thuộc quần đảo Hoàng Sa; ngày 3-10-2012, Hạm đội Nam Hải Trung Quốc tổ chức diễn tập trực chiến khẩn cấp tại khu vực vùng biển quần đảo Hoàng Sa; ngày 8-10-2012, Trung Quốc thành lập Phòng khí tượng thành phố Tam Sa. Trước đó, ngày 23-9-2012, báo chí Trung Quốc đưa tin, Trung Quốc sẽ sử dụng máy bay không người lái tăng cường giám sát các vùng biển, trong đó có hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa; Hai là, trong tháng 3 năm 2013, Trung Quốc tiến hành một loạt các hoạt động tại hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam, trong đó có việc phê duyệt thành lập đài phát thanh và truyền hình "Tam Sa" và đài truyền hình vệ tinh "Tam Sa"; cử Biên đội tàu Hải Giám 83 cùng máy bay lên thẳng Hải giám B-7103 và các tàu Hải Giám 262 và 263 tiến hành tuần tra tại khu vực quần đảo Hoàng Sa, xua đuổi tàu cá Việt Nam (số hiệu QNg96417TS và QNg96382TS) đang hoạt động nghề cá bình thường và hợp pháp tại khu vực này, và mới đây nhất là cử tàu khảo sát khoa học nghề cá "Nam Phong" đến tiến hành điều tra tài nguyên nghề cá tại vùng biển thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam;     Ba là việc ngày 6-5-2013 Trung Quốc cử đoàn 32 tàu cá đi đánh bắt ở khu vực quần đảo Trường Sa…[2]

Black tulip 

---

[1] Nguồn: http://www.tienphong.vn

[2] Nguồn: http://www.nhandan.com.vn